برای پدر شدن آماده باش (قسمت سوم)
این قسمت حمام و ماساژ نوزادان

حمام کردن کودک

حمام کردن، یکی از جنبه های مهم زندگی کودکان است که پدران می توانند به خوبی در آن به ایفای نقش بپردازند. با پذیرش مسوولیت حمام کردن شیرخوارتان، نه تنها وقت بیشتری جهت استراحت در اختیار همسرتان قرار می دهید، بلکه فرصتی نیز برای سپری کردن اوقاتی بیشتر با شیرخوارتان به دست می آورید.

وسایل مورد نیاز برای استحمام کودک

لگن یا وان مخصوص حمام کردن کودک، شامپو و لوسیون مخصوص کودک، حوله ای ضخیم گرم، پوشک تمیز، لباس تمیز

روش استحمام کودک

انواع مختلفی از وان های حمام شیرخواران در بازار وجود دارد. برخی از آنها دارای پایه های مستقل هستند و بر روی زمین قرار می گیرند و برخی دیگر بر روی وان های بزرگ تر سوار می شوند . یکی از ساده ترین روش های حمام کردن کودک آن است که آستین هایتان را بالا بزنید، روی وان خم شوید و شیرخوارتان را درون آب نگه دارید . اگر نگران لیز خوردن کودک در هنگام حمام کردن او هستید، می توانید تکه ای اسفنج را برای اطمینان خاطر بیشتر در داخل وان و زیر بدن کودک قرار دهید. روش دیگر حمام کردن کودک آن است که خودتان نیز همراه او به حمام بروید و او را در حالی که صورتش رو به بالا، سرش بر روی زانویتان و پاهایش به سمت شکم تان است در آغوش بگیرید و بشوئید.

مراحل اصلی استحکام شیرخوار

- هر ساعتی از روز می توان کودک را حمام نمود، اما حمام کردن کودک قبل از زمان خواب، به آرامش و خواب راحت او کمک می کند.
- تمام وسایل مورد نیاز استحمام کودک را از قبل آماده کنید و در حمام قرار دهید.
- داخل وان کودک آب بریزید. عمق آب داخل وان بهتر است حدود 13 سانتیمتر باشد. دمای آب داخل وان را با آرنج خود (که از کف دست نسبت به گرما حساس تر است) آزمایش کنید تا مطمئن شوید که حرارت آب مناسب است. دمای مطلوب آب برای شست و شوی کودک، حدود 29 درجه ی سانتیگراد می باشد، به منظور جلوگیری از ناراحتی کودک بر اثر تغییر ناگهانی حرارت آب، باید ابتدا مقدار آب لازم را درون وان بریزید و سپس کودک را داخل آن قرار دهید.
- لباس های کودک را داخل حمام و درست قبل از شست و شوی او از تنش خارج نمایید. اگر خودتان نیز همراه کودک به حمام می روید، ابتدا لباس های خود را درآورید.
- برای وارد نمودن کودک به داخل آب وان، یک دست تان را پشت سر و گردن او قرار دهید و با دست دیگر پشت کمر و پاهای کودک را بگیرید و آنگاه او را به آرامی وارد آب کنید. برای ایجاد اطمینان خاطر در کودک هنگام قرار دادن او داخل آب، با صدای آهسته و ملایم با وی صحبت کنید. بیشتر شیرخواران پس از آشنایی با فضای حمام و عادت به آب ، از آن خوششان خواهد آمد و شادی و خشنودی خود را طی آب بازی با شما تقسیم خواهند نمود.
- زمانی که کودک با شادی و به راحتی داخل آب قرار گرفت، اجازه دهید. نشیمنگاه و پاهای او روی کف وان قرار گیرد و ضمن آنکه با یک دست کودک را مورد حمایت قرار می دهید، با دست آزاد دیگر، بدن او را بشوئید. آماده ی وول خوردن کودک در داخل آب باشید. اما سعی کنید دستپاچه و مضطرب نشوید، چرا که حس نگرانی و ترس شما می تواند به کودک منتقل گردد.
- پس از پایان شست و شو، فورا کودک را در داخل یک حوله ی گرم و نرم بپیچید و در حالی که وی را در آغوش دارید، کاملا او را خشک کنید. سپس پوشک او را ببندید و لباس هایش را بپوشانید.
- هنگامی که کودک داخل وان حمام است، هرگز او را به حال خود رها نکنید و لحظه ای هم از او غافل نشوید.

ماساژ دادن کودک

تماس بدنی، مهم ترین راه جهت برقراری ارتباط با شیرخواران است. ماساژ دادن از جمله ی مراقبت هایی است که پدران و مادران به یک اندازه می توانند نسبت به کودک به عمل آورند. این کار می تواند سبب نزدیکی جسمی و عاطفی شما به کودک، قبل از زبان باز کردن، آیا امکان درک گفته های شما توسط کودک شود. نتایج تحقیقات انجام شده در این زمینه نشان می دهند که تماس محبت آمیز، امری فراتر از آرام کردن کودک است. این کار حتی به رشد و نمو جسمی و عاطفی کودک نیز کمک می کند.

روش ماساژ دادن کودک

همیشه کودک را در یک اتاق گرم ماساژ دهید. پیش از شروع ماساژ، از گرم بودن دست هایتان نیز اطمینان حاصل کنید. ضمنا، زمانی را برای ماساژ دادن کودک انتخاب کنید که زیاد خواب آلود نباشد.
- لباس کودک را درآورید و او را در یک حوله ی نرم بخوابانید.
- ماساژ دادن کودک را از سر او شروع کنید. فرق سر، پیشانی و گونه های کودک را با حرکات چرخشی و ملایم دست تان، به آرامی ماساژ دهید .
- پس از آن، گردن، شانه ها و بازوهای کودک را ماساژ دهید. سپس با فشار آرام دست به سمت پائین، سینه و شکم کودک را ماساژ دهید.
- برای ماساژ پاهای کودک، دست تان را از روی ران های او به سمت زانوهایش حرکت دهید. اطراف پاشنه و قوزک پای کودک را نیز به آرامی ماساژ دهید.
- دست آخر نیز کف پای کودک را از سمت پاشنه به سمت انگشتان ماساژ دهید. سپس انگشتان پای او را نیز ماساژ دهید.
- پس از پایان ماساژ قسمت جلویی بدن کودک، اگر هنوز آرام و خشنود بود، او را پشت و رو کنید و پشتش را نیز ماساژ دهید.
- هنگام ماساژ کودک، به چشمان او خیره شوید.
منبع: ماهنامه تخصصی در زمینه پزشکی و پیراپزشکی ، دنیای سلامت شماره 32